Duygusal Mantıksal İsyan

 

*Robert Merton, insanın iki tür isyana kalkıştığını söyler ve insanların en çok da duygusal isyana rağbet ettikleri kanısındadır. R. Merton, duygusal çıkışlı isyanı kendi dilince ‘ressentiment rebellion’ (akıl körleten hınçla kalkışılan duygusal isyan) olarak ifade eder. Kindar ve öfkeli duygusal isyanın, yani çakma isyanın toplumsal iyileşme dönüşümünde işe yaramayacağı gibi, geriletici olduğuna değinir. Öte yanda düşünüp de oldurucu ve yapıcı niyetle akıl yürüten bilinçsel isyan, sorunun derinlemesine çözümüne odaklanır ve esasın tümlüğünde iyileştirici fark oluşturmaya niyetlenerek sağduyulu bir uzlaşı ve uyumlaşma yaklaşımı sergiler.

İnsan tıynetinin duygusal çıkışmaya yatkınlığı özellikle siyasi çekişmede oy tavlama kozu olarak kullanılmaya pek elverişlidir. Bu duygusal çakma isyan birbirine geçkin üç temel toplumsal unsurla alevlendirilir:

İlk önce hedef alınan olguya karşı kıskançlık, kin ve nefret duyguları oluşturacak nitelikte hem gerçek hem kurgusal bilgi dağıtımı yapılır… İkinci olarak, ortalığa salınan duygu körükleyici haberlerle gaza gelip ‘çakma’ isyana kalkanları, hukuk ve devlet erki karşısında mağdur göstermeye ve olanak elverdiğince de mağdur düşürmeye geçilir… Üçüncü ve son ayaktaysa, muhalif taraflar mağduriyet kahramanları yapılarak iktidar gücüne karşı düşmanca eylemlere körüklenirler.

Duygusal çıkışla isyana çağıranların gerekçesi ve sözde amacı her zaman ülkenin bağlarını gaddar bağcıdan kurtarıp millete bol üzüm yedirmek üzerine olmuştur. Duygusal çıkışlı isyan kafası, yediği üzümün korukluğuna takılı öfkesiyle bağı basıp bağcıyı dövmeye yeltenir. Bağcıyı dövemezse bağı ateşe verir. Ancak onlar üzüm bağını ele geçirdiklerinde korukları millete, olgunları kendilerine ayırmaktan gocunmazlar.

(Robert Merton; Social Theory and Social Structure; M. Soyek çevirisi)

Türkiye İş Bankası 45. İstanbul Maratonu

Aziz Nesin Vakfı Belgeseli - Tan Oral

Dünya Sigara Bırakma Günü

 * “Dünya Sigarayı Bırakma Günü: (9 Şubat) 

Günü boş verin! Bugün sigara içmediyseniz yarın ve yarından sonra da içmeyin. Asla pişman olmazsınız. Sadece bir ay nikotin sıkıntısı çekersiniz; hani şöyle boşlukta yüzen alık balıklar gibi… Değmez mi? Bence değer. Bir süre alık ve aptal görünmek, hatta sakarlaşmak, ömür boyu ağız kokusu ve nefes darlığından daha mı korkunçtur? Sigara yüzünden çok daha beter olabilirsiniz; daha da korkutulmaya gerek duymaktaysanız, siz ancak ölümün eşiğinde sigaradan vazgeçersiniz. Bir bakıma “atın ölümü arpadan olsun!” der tüttürmeye devam edersiniz. Gene de her fani bir an geliyor sigara içmeyi bırakıyor… Çünkü ölüm, sigara kokan nefeslere gıcık, hızlandırılmış ecelle geliyor… Muharrem Soyek

Yarınki umutla hatırlanman yeter...

Ülke Batar

 

Muhalefet kaybederse ülke mahvolur. Ve ilginç olansa iktidar kaybederse de ülkenin mahvolacağı iddia edilir. Hemen her seçimde böyle bir hava estirilir. Ülke mahvolmaz amma farklı görüşlerde 6 başlı bir iktidardan da hayır çıkmaz. Bakın, İstanbul Sözleşmesi altılı seçim beyanına alınmadı. İlk ve ortaeğitimde din dersini seçmeli yapmayı konuşamadılar bile. CB karar ve icraatları altılı onay imzasından geçecekse o CB iktidarda sayılır mı? "Hele bir seçilelim, kim takar altılı masayı!" hinliği de sökmez. Mecliste hır çıkar; AKP ile birleşip erken seçime gidilir. Ben altılı ittifakın birlikte iktidar olma fikrini siyasetin doğasına aykırı görüyorum.

Şu Anayasa'yı değiştirip de eski parlamenter düzene dönüş vaadi hem yersiz hem gereksiz olduğu gibi hem de büyük olasılıkla askıda geçersiz kalacaktır.  Parlamenter sisteme dönüşten gayrı, Altılı Masa ortak bildirgesinde vaat edilenlerin hepsi, şimdiki CB sisteminde çok daha kolayca yapılabilir şeyler. Öyleyse zorları ne? Sanırım devleti eski bürokratik hantallığına oturtup siyaseti devlet olanaklarından daha fazla nasiplendirmek olmalı. Güçlendirilmiş parlamento sanki şimdiki CB sisteminde yapılamazmış gibi tüm sistemi geriye doğru değiştirmenin başka ne anlamı ola ki? Zorunlu onay makamı sorumsuz bir CB ve yanında milletvekillerinden kurulu bir iktidarı, devlet arpalığını siyasi kayra yapmaktan alıkoyacak bir dokunulmazlık yasası bile yok. Oysa şimdiki sistemde CB karar ve eylemlerinden sorumlu tutularak doğrudan yargı denetimine ve takibine alınabilir. Sistemi kökten değiştirmekten daha kolay ve mantıklı olmaz mı? Siyasi partilerin en demokratik işletiliş yasaları çıkarılmadan; yargı erkince dokunulmazları kolayca denetleme hukuku belirlenmeden, demokrasinin hangi sistemle işletildiğinin hiçbir önemi yoktur. Bu iki durum ileri demokrasiye yaraşır biçimde düzenlenince zaten sistem değişikliğine gerek kalmıyor... M. Soyek

Sol El Konçertosu

Sol El Konçertosu

*

Demek yazamadan

Demek okuyamadan

Demek konuşamadan

Hem de ölmeden yaşanabilirmiş

Ama sevmeden yaşanamıyor Üçgülüm

Bir ölüyle bir canlı

Bir bedeni bölüştük

Sağ yanım ölmüş

Sol yanım capcanlı

Demek yazamadan

Demek okuyamadan

Demek konuşamadan

Ama düşünebildiğim için seni yaşıyorum

Yaşayabildiğim için sevmiyorum

Sevdiğim için yaşıyorum

Bir kolum bir elim bir bacağım ve dilim tutmuyor

Öyle bir sevgi var ki içimde

O beni hâlâ diri tutuyor

Yazamasam da okuyamasam da konuşamasam da

Seviyorum seni Üçgülüm

Sevdikçe yaşıyor yaşadıkça seviyorum

*~Aziz Nesin~

TOGG Üretim Bandı Videosu ve Görüntüleri - TOGG Otomobil Üretim Hattı Gö...

SÖYLEŞİ (Mevsim Sonbahar yazarı Mesut Sav'ın M. Soyek ile söyleşisi)

https://www.gazetegolbasi.com.tr/haber/mevsim-sonbaharin-yazari-mesut-savin-degerli-yazar-sair-muharrem-soyek-ile-edebiyat-hakkindaki-sohbeti-1648.html?fbclid=IwAR3G3hY2jC8RDQ5zNcqIQ7ov_Vhs3m1ZdT2pXtDv1UBhHvlqZ2A7R4tK4iI 

Okuyunca ben bile bir şeyler öğrendim. Edebiyat ve okuyup yazma üzerine meraklı olana iyi gelir.

Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem

 

Yürütme erkinin iktidar kadrosunu meclis içinden gene meclis onayıyla çıkartmak yürütme erkini seçme hakkını halkın elinden almakla anca olasıdır. Anayasal bir değişim ister. Ve bu değişimle parlamento güçlendirilmiş olmaz; sadece siyasi iktidarın başı bir Başbakan ve devleti temsilen de yetkisiz bir Cumhurbaşkanı atama görevi  verilmiş olur. Millet İttifakı siyasi muhalefetin 28 Şubat ortak açıklaması, güçlendirilmiş seçim vaatlerinden ileri daha demokratik bir sistem değişikliği getirmemiş... Hatta demokrasiyi geriletici bir sistem yapısı var. Yürütme erkini doğrudan halkın seçmesi engellenmiş. Aslında demokrasi adına ileri sürdükleri yerinde öneriler var amma onların hepsi de şimdiki Cumhurbaşkanlığı sistemine ulanabilir yasa değişiklikleri.

Şu andaki anayasal kazancımız, yürütme erkinin yasama erkinden ayrılmış, kendi sorumluluğuna çekilmiş olmasıdır. Yürütme erkinin doğrudan seçilmesi yerindedir. Var olan sistem içinde TBMM güçlendirilebilir. Köklü bir sistem değişikliği hem gereksiz hem umutsuz hem de demokrasiyi ileri götürecek bir öneri değil. Diyesim o ki şimdiki meclisin, yani yasama erkinin yürütme erki üzerindeki denetim unsurları güçlendirilse ve yargı erkinin de yargısal süreç bağlamında yürütmenin ve hatta yasama erkinin yönlendirme bağından koparılması, şahane bir demokratik sistem oluşturabilir. Demokrasideki güçler ayrılığını hem özerk hem iş birliği içinde tutabilmeliyiz. Geri dönüş gayreti kanımca umutsuz bir maceradır.

Başkanlık sistemini, hükümet kuracak erki doğrudan halkın seçmesi olarak görüyorum. Şimdi kalkıp da hükümetin yasama erki meclis içinden ve gene meclis tarafından seçilmesini istemek, ileri demokrasinin güçler ayrılığı ilkesini üçten ikiye düşürmek, ya da en azından yürütme erkini zayıflatmak olmaz mı? Ayrıca bu neyi değiştirir ki? Hükümet ya mecliste çoğunluğu olan parti tarafından kurulacak ya da çoğunluk olmadığında partilerin iktidar koalisyonu ile kurulacak; tabi o da pazarlıkta anlaşılabilirse. Her iki durumda hükümet herhangi bir partinin başkanı emrinde olmayacak mı? Peki, partili yürütme başı bağlamında şimdiki durumdan farkı ne ola ki? Meclisin seçeceği bir Cumhurbaşkanı ve gene meclis içinden vekillerle bir başbakan emrinde kurulacak yürütme kurulu... Bunun neresi demokrasiyi ileri götürür ki? Eskiden de böyleydi zaten ve bizim demokrasi pek de ileri değildi. TBMM iktidardan pay kapma arenası yapılırsa, doğrudan seçmene hesap verecek bir yürütme erki bağımsızlığı olmayacağı gibi, yasama erki de kendini gene kendi iktidar hırsına bağlayarak bağımsızlığını kendiliğinden yitirecektir.

Bence, yapılması gereken şey gene Cumhurbaşkanlığı sistemi içinde kalarak yasama erki olan meclisin denetim ve sorgu gücünü artırmak ve hemen yanında yargı erkini de yürütme ve hatta yasama erkine karşı güçlendirmek olmalıdır. Örneğin: Yargı erkinden kurumsal görüş ve öneri almadan Meclis yasa çıkaramaz yapılmalıdır. Örneğin: Yürütme erki, yargı erkinin yargılama kurumlarına atama yapamaz olmalıdır. Ancak böylece demokrasiyi güçlendirmiş oluruz. Sözde Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem adına, demokrasinin güç kollarından birini zayıflatmak ya da aradan çıkartıp bir diğerine bağlamakla anca ilkel demokrasiye döneriz. Demokrasi hepten ne güçler birliği ne güçler ayrılığı ilkesine bağlanarak güçlendirilir. Demokrasi anca toplumun yönetici güçlerinin özerk işlerliğinde iş birliği hukukuna bağlı tutulmasıyla güçlenir. 

Muharrem Soyek